En sık rastlanan baş ağrısı tipi olan migren, tüm dünya nüfusunun %15’ini etkisi altına almaktadır ve onlarca kişi nöroloji uzmanlarına baş ağrısı şikayetiyle gelir. Birçok hasta kapıdan girer ve ‘Şikâyetiniz nedir?’ soruma ‘Benim migrenim var doktor hanım’ diyerek cevap verir. Konuşma ilerler, baş ağrısı özellikleri ile ilgili detaylı sorular sorarım çoğu zaman görürüm ki hasta yıllardır migreni olmadığı halde migren hastası olduğu kanaatine ya kendi çıkarımları sonucunda ulaşmıştır, ya bir hekim tarafından maalesef doğru olmadığı halde migren tanısı konulmuştur ve yahut daha da basit olarak hasta migren terimini sadece baş ağrısı ile eş anlamlı olarak kullanmaktadır.
İşte bugün merak eden sevgili okuyucularımla bu konuda bilgilerimi paylaşmak istiyorum. Migren baş ağrısı nedir?
Bir baş ağrısına migren denilebilmesi için 1962 yılından 2018 yılına kadar geçerliliğini koruyan birtakım kriterler belirlenmişti. 2018 yılında ise Uluslararası Baş ağrısı Bozuklukları Sınıflandırması ile migren ve diğer tüm baş ağrısı çeşitleri için daha hassas, daha veriye dayalı kriterler belirlendi. Bu kriterler doğrultusunda bir baş ağrısının migren ağrısı olarak tanımlanabilmesi için tedavi almadan en az 4-72 saat kesintisiz sürmesi şarttır. Bu ağrının yüzün tek tarafında olması, zonklayıcı olması, orta veya ağır şiddette olması, merdiven çıkma gibi aktiviteler ile ağrının şiddetlenmesi özelliklerinden en az 2 tanesinin bulunması zorunludur. Yine bu ağrı ile beraber bulantı/ kusma ve ışık veya sesten rahatsız olma hali (fono ve fotofobi) özelliklerinden en az 1 inin bulunması şarttır. Ve son olarak hastanın migren tanısı alabilmesi için bu özellikleri taşıyan baş ağrısını en az 5 kez yaşamış olması gerekmektedir.
Bazı hastalar ağrı öncesi veya ağrı sırasında görmede bulanıklık, görmede azlık, geometrik veya kırık çizgiler görme şeklinde görsel; müzik, gürültü, çınlama şeklinde işitsel; kol ve bacaklarda uyuşukluk, batma, karıncalanma şeklinde duyusal; kol veya bacağı hareket ettirememe şeklinde motor özellikli auraya sahip olabilir. Bu auralar 5 dakika içinde kademeli olarak başlar, 5-60 dakika içinde sona erer, auralar tek taraflı olabilir, aura sırasında veya takip eden 60 dakika içinde migren özelliğinde baş ağrısı başlayabilir. Yine bu özelliklerden en az 2 sine sahip bir aura yaşayan hastanın 2 kez böyle bir atak geçirmesi migren tanısı konması için yeterlidir.
O yüzden sevgili okuyucularım, doğru bir tedavi için öncelikle doğru tanı şarttır. Baş ağrısı deyip geçememek doğru tanıyı koyup zamanında tedaviye başlanması baş ağrısının durdurulması, kronikleşmemesi için büyük önem taşır. Sağlıkla kalın ve lütfen baş ağrınızı ihmal etmeyin.
